Historia

Polska wódka w XIX wieku

Na przełomie XVIII i XIX wieku rozpoczęła się masowa produkcja wódki. Jako jedna z pierwszych w Polsce zaczęła produkować wódkę na skalę przemysłową destylarnia założona przez rodzinę Baczewskich w 1782 pod Lwowem.

Gdy do Polski zawitała rewolucja przemysłowa, przyniosła z sobą zwiększenie produkcji i przekształcenie wielu małych gorzelni w duże zakłady produkcyjne. Powstaniec styczniowy Józef Baczewski także przeksztacił rodzinną manufakturę w fabrykę wódek i likierów i przeniósł produkcję do Lwowa. Jego wódki zdobywały kolejne nagrody w Europie, a finalnie trafiły na eksport do Kanady i Ameryki Południowej. Jego syn, Adam Baczewski dzięki zainwestowaniu w importowaną nowoczesną aparaturę, budowie rafinerii spirytusu i przede wszystkim dzięki wprowadzeniu nowatorskich metod reklamy (zwłaszcza bardzo ozdobnych i zróżnicowanych butelek – karafek oraz etykiet) uczynił ze swojej firmy największego producenta alkoholu w Polsce i jednego z największych w środkowej Europie.

Na początku XIX wieku innowacje techniczne umożliwiły taikże wytwarzania wódki z ziemniaków. Jedna z najnowocześniejszych destylarni w Polsce powstała w 1823 roku. Tego samego roku ruszyła w niej produkcja wódki „Wyborowa”, który to trunek uznany przez gazetę „Izys Polska czyli Dziennik Umiejętności, Wynalazków, Kunsztów i Rękodzieł” za najlepszą wódkę w Polsce. Otworzył ją polski Żyd Hartwig Kantorowicz w Poznaniu. W fabryce tej po raz pierwszy na terenach polskich zastosowano aparat Pistoriusa, który pozwalał na uzyskanie w czasie jednej operacji (a nie trzech, jak to czyniła konkurencja) spirytusu o mocy do 85%.

W XIX wieku na rozdartych między zaborcze państwa ziemiach polskich działały także inne znane gorzelnie, jak np. fabryka polskich wódek i likierów Jakuba Haberfelda w Oświęcimiu, fabryka wódek J. Prochownik w Poznaniu, czy też fabryka Hrabiów Potockich w Łańcucie.

W takim oto pejzażu i zacnym towarzystwie zadebiutowała pod koniec XIX wieku Warszawska Wytwórnia Wódek Koneser, właściwie zwana wtedy Rektyfikacją Warszawską współdziałająca z  rosyjskim Warszawskim Skarbowym Składem Win. W 1897 roku produkcja ruszyła pełną parą.

Rektyfikacja oczyszczała spirytus, który do zakładu dostarczano z lokalnych gorzelni w postaci surowej okowity, rosyjski Monopol zaś produkował z niego wódkę. Inwestycje w szereg urządzeń pomocniczych, takich jak: kotły i maszyny parowe do wody oraz spirytusu, baterie filtracyjne sprawiły, że jedna z najnowocześniejszych gorzelni w całym zaborze rosyjskim produkowała już na początku swego istnienia milion wiader wysokoprocentowego alkoholu rocznie i zaczęła zdobywać sobie coraz większą popularność, początkowo w Warszawie, a potem w całej Kongresówce.

Dodaj komentarz