W Polsce mianem winiaków określa się produkowane powszechnie na całym świecie brandy – trunki otrzymywane z leżakujących destylatów winnych, z ewentualnym dodatkiem mieszanek zapachowo-smakowych, takich jak wino gronowe, nalew na rodzynki, figi, oliwki suszone, łupiny migdałowe czy nalew na wióry dębowe.
Obecnie nasze winiaki są produkowane z importowanych destylatów winnych. Jednak jeszcze dwieście lat temu wytwarzano je także z rodzimych winogron, a ich producenci słynęli w całej Europie.
Winiak może być szlachetnym trunkiem lub po prostu lepszym lub gorszym bimbrem, w zależności od jakości składników i procesu produkcji. Z winiakiem wiąże się wiele ciekawostek, które warto poznać. Oto kilka z nich:
- Winiak jest nazywany też brandy, co pochodzi od holenderskiego słowa brandewijn, czyli palone wino .
- Winiak jest produkowany na całym świecie, ale najbardziej znane są winiaki z Francji (koniak), Włoch (stock), Grecji (metaxa), czy Hiszpanii (brandy de Jerez).
- Winiak leżakuje w dębowych beczkach, które nadają mu aromat i barwę. Im dłużej leżakuje, tym jest droższy i lepszy. Najstarsze winiaki dostępne na rynku mają ponad 100 lat!
- Winiak ma różne oznaczenia wiekowe, np. VS (very superior), VSOP (very superior old pale), XO (extra old). Oznaczają one minimalny czas leżakowania najmłodszego składnika w mieszance. VS oznacza leżakowanie przez minimum dwa lata, VSOP – przez cztery, a XO – przez dziesięć lat.
Winiak można pić na różne sposoby: czysty, z lodem, z colą, z sokiem pomarańczowym, z kawą lub jako składnik koktajli.
